Algemeen Dagblad

zaterdag 25 maart 2006

Echtpaar debuteert tegelijkertijd als schrijver. Een vorstelijke grootvader.

Het is tamelijk uniek dat een echtpaar tegelijkertijd debuteert als schrijver. Madelon Djajadiningrat schreef een roman over de Javaanse vorst Mangkoenegoro VII. Hoesein Djajadiningrat bundelde recepten voor een authentieke Indonesische rijstmaaltijd.
Hoesein Djajadiningrat loopt er niet mee te koop dat hij van adel is. Hij is de kleinzoon van de Javaanse vorst Mangkoenegoro VII. Naar Nederlandse begrippen zou hij een prins zijn. Maar deze titel kennen de Javanen niet. Zelf zullen ze het woord prins nooit in de mond nemen. "We zijn bang dat mensen een verkeerde indruk krijgen. Sommigen zullen zeggen: 'Wat denkt 'ie wel!', anderen gaan je als iets exotisch zien." De Mangkoenegarase vorsten waren van 1757 tot 1945 een van de vier zogeheten zelfbestuurders van Midden-Java. Het vorstendom, dat van 1916 tot 1944 werd geregeerd door Mangkoenegorp VII, is qua grootte vergelijkbaar met Luxemburg. In 1945 werd door Soekarno de onafhankelijkheid uitgeroepen, sindsdien hebben de vorstenhuizen nauwelijks nog een rol van betekenis.
De documentaire roman van de historisch-antropologe Madelon Djajadiningrat is met name geschreven voor de Nederlanders. "De Nederlanders in Indië leefden in hun eigen wereldje. Ze kenden de 'inlanders' via hun bedienden. Ze hadden geen enkele notie van de andere maatschappelijke lagen." Voor haar onderzoek mocht Madelon Djajadiningrat gebruik maken van de gastvrijheid van de Mankoenegaran. Hoesein's neef Mangkoenegoro IX woont nog altijd in het paleis van de Mangkoenegaran. Voor Hoesein Djajadiningrat is het vorstelijke leven geen sprookje. Tijdens grote vakanties ging het gezin Djajadiningrat met de trein van Batavia naar het paleis van Mangkoegoro VII. "Ik weet nog heel goed dat we verontwaardigd waren toen kort na de dood van mijn grootvader personeel met ons door het paleis meeliep. 'Ze doen net alsof wij de weg niet weten', zei ik tegen mijn moeder. Ze wist hoe de vork in de steel zat: 'Zoon, je bent vanaf nu geen kleinkind meer'." Lag het niet meer voor de hand dat Hoesein Djajadiningrat een boek over vorst Mangkoenegoro VII had geschreven? "Het zou een heel ander boek zijn geworden. Het zou een autobiografie zijn geworden, een verhaal over een grootvader." Hoesein Djajadiningrat werkte ondertussen aan een geheel ander boek, een kookboek met recepten uit zijn jeugd. Gekregen van Ibu, zijn moeder, en bedoeld voor dochter Anette, maar iedereen mag ervan mee proeven. De recepten zijn 'gelardeerd' met allerlei wetenswaardigheidjes. Visgerechten ontbreken in het kookboek, zelfs van trasi (garnalenpasta) maakt hij geen gebruik. "Vandaar de term eigenwijs. Ik houd niet van waterdieren. Het is een kookboek met recepten die ik lekker vind.

(Dirk Jan Van Vlimmeren)